Wat zijn nucleotiden?
De basis van ons bestaan is, biologisch gezien, het DNA. Ons DNA zorgt ervoor dat we zijn wie we zijn. Het maakt dat we blauwe of bruine ogen hebben, blond of bruin haar hebben, lang of kort zijn. Naast deze genetische bepalingen van ons uiterlijk is het ook ontzettend belangrijk in allerlei processen in ons lichaam. Het zorgt ervoor dat weefsel en enzymen opgebouwd kunnen worden, het speelt een rol in het versterken van het immuunsysteem en in de ontwikkeling van de bouw van het maag- darmstelsel. Allemaal onmisbare functies, zeker bij een baby die sterk in ontwikkeling is.2
Nucleotiden spelen dus een belangrijke basis rol. Zoals het DNA de bouwstenen van ons lichaam zijn, zijn de nucleotiden, opgebouwd uit een nucleobase en nucleoside, de bouwstenen van het DNA zelf.
DNA wordt in afbeeldingen vaak weergegeven in de vorm van een dubbele helix. De streepjes die deze dubbele spiraal met elkaar verbinden, zijn de nucleobasen. Ieder “streepje” is een combinatie van twee verbonden nucleobasen. In totaal bestaan er vier verschillende nucleobasen: Adenine, Thymine, Cytosine en Guanine. Doordat meerdere van deze nucleobasen verschillende volgorden kunnen vormen, ontstaan er steeds verschillende stukken DNA. Ieder stuk heeft zo weer zijn eigen specifieke functie die belangrijk is voor het lichaam.2
Hoe krijgen we nieuwe nucleotiden?
Bij iedere celdeling wordt het DNA gekopieerd. Om nieuw DNA te vormen, heeft het lichaam nieuwe nucleotiden nodig. Dit gebeurt op twee manieren. Het menselijk lichaam kan zelf nucleotiden opbouwen vanuit reststoffen van afgebroken DNA en andere stoffen die zich in het lichaam bevinden. Hiermee worden stoffen gerecycled binnen het lichaam. De tweede manier om nucleotiden aan te maken is via voeding die het lichaam binnenkomt. Een aantal voedingsproducten zijn rijker aan nucleotiden, die tijdens de vertering opgenomen worden.2
Pasgeborenen hebben tijdens snelle groei en ontwikkeling een verhoogde behoefte aan nucleotiden. Naast eigen aanmaak is het dan voordelig om additionele nucleotiden via borst- of flesvoeding te krijgen.
Nucleotiden in borstvoeding
Borstvoeding bevat een hoge concentratie nucleotiden. Ze komen hierin voor als zogenaamde vrije nucleotiden. Dit betekent dat ze als losse onderdelen in de melk zitten en dus niet gekoppeld zijn aan andere nucleotiden in de vorm van DNA.3
Onderzoek
Er zijn aanwijzingen dat het toevoegen van nucleotiden aan zuigelingenvoeding ervoor zorgt dat de ontwikkeling van het verteringsstelsel beter verloopt.2 Een van deze indicaties is dat het toevoegen van nucleotiden aan flesvoeding vermindering van diarree geeft.4 Een ander onderzoek laat verbeteringen van het immuunsysteem zien. In een studie met 477 zuigelingen werd een flesvoeding aangevuld met nucleotiden tot aan een vergelijkbare hoeveelheid als in borstvoeding (72 mg/L). Bepaalde cellen van het immuunsysteem werden hierdoor meer aangemaakt. Deze studie geeft aan dat baby’s die zuigelingenvoeding krijgen gesuppleerd met nucleotiden (tot een vergelijkbare hoeveelheid in borstvoeding), enkele voordelen hebben die gelijk zijn aan de effecten van borstvoeding.4,5 Een ander onderzoek heeft borstvoeding samples onderzocht en geeft aan dat nucleotiden mogelijk betrokken zijn bij slaapregulatie en ritme.6
Tenslotte hebben nucleotiden effect op de darmflora. Bij zuigelingen die flesvoeding gesuppleerd met nucleotiden dronken, zijn verhoogde aantallen bifidobacteriën in de darmen gevonden.2,7
Nucleotiden in flesvoeding
Het belang van nucleotiden is duidelijk. Daarnaast is het bekend dat het aanwezig is in de beste voeding voor het opgroeiende kind; borstvoeding. Als borstvoeding geen optie is, zijn er gelukkig dierlijke melksoorten die vrije nucleotiden bevatten. Echter, er zijn beduidende verschillen tussen de verschillende dierlijke melksoorten. Geitenmelk bevat van nature een hogere concentratie vrije nucleotiden dan koemelk.3
Nucleotiden in Kabrita geitenmelk flesvoeding
Naast dat geitenmelk van nature meer vrije nucleotiden bevat, is het belangrijk dat deze ook in de flesvoeding aanwezig zijn. Verse geitenmelk wordt verwerkt tot de flesvoeding die we als Kabrita kennen. Om erachter te komen hoeveel nucleotiden er daadwerkelijk in flesvoeding zitten, hebben we onderzoek gedaan naar de concentratie nucleotiden in Kabrita in vergelijking met flesvoeding op basis van koemelk en borstvoeding.
De resultaten zijn weergegeven in onderstaande grafiek. Kabrita op basis van geitenmelk bevat wel vier tot vijf keer zoveel van nature aanwezige nucleotiden dan flesvoeding op basis van koemelk. De hoeveelheid nucleotiden in borstvoeding is aanzienlijk groter. De van nature hoeveelheid nucleotiden in Kabrita is ongeveer 25% van de hoeveelheid die in borstvoeding voorkomt. Daarnaast zien we dat in Kabrita alle vier de typen nucleotiden voorkomen, terwijl in koemelk alleen cytosine voorkomt.8
Kabrita op basis van geitenmelk heeft 4 tot 5 maal hogere waardes van nucleotiden die van nature aanwezig zijn vergeleken met koemelk flesvoeding. Aangezien deze levels in Kabrita al dermate hoog zijn, hoeven er geen extra nucleotiden toegevoegd te worden. Kabrita bevat van nature veel nucleotiden en komt daarmee dichterbij de nucleotide waardes van borstvoeding dan koemelk flesvoeding.
Referenties
- Prosser, C.G., et al. Composition of the non-protein nitrogen fraction of goat whole milk powder and goat milk-based infant and follow-on formulae. International Journal of Food Sciences and Nutrition. 2008;59:(2):123 — 133
- Hess, J.R., Greenberg, N.A., The Role of nucleotides in the immune and gastrointestinal systems potential clinical applications. Nutrition in Clinical Practice. 2012;27(2):281-94
- Eckhard Schlimme, D. Martin and H. Meisel Nucleosides and nucleotides: natural bioactive substances in milk and colostrum. British Journal of Nutrition. 2000;84(S1):59-69
- Yau, K. e. (2003). Effect of nucleotides on diarrhea and immune responses in healthy term infants in Taiwan. J Pediatr Gastroenterol Nutr., 36(1), 37-43.
- Buck, R. et al. (2004). Effect of dietary ribonucleotides on infant immune status. Part 2: Immune cell development. Pediatr Res., 56(6), 891-900.
- Sanchez, C. et al. (2009). The possible role of human milk nucleotides as sleep inducers. Nutr Neurosci, 12(1), 2-8.
- Uauy, R., Nonimmune system responses to dietary nucleotides. J Nutr, 1994. 124(1 Suppl): p. 157s-159s
- Pellis, L., et al. Naturally high content of nucleotides in goat milk based infant formula. Poster presented at ESGHAN, Geneva 2018. Ausnutria